ALES (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı) olarak bilinen ve lisansüstü (yüksek lisans) eğitimine başvuracak kişilerin ve Akademik personel kadrolarına (araştırma görevlisi, öğretim görevlisi, okutman, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı gibi) atanmak isteyen adayların girmesi gereken bir sınavdır
Ülkemizde lisansüstü eğitime giriş, yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına yapılacak atamalarda ve yurt dışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların seçiminde ilgili kurumların kullanacakları puanları belirleyen ve ÖSYM tarafından her yıl ilkbahar döneminde 1 ve sonbahar döneminde 2 olmak üzere yıl içerisinde toplamda 3 kez yapılan sınav türüdür.ALES puanı ÖSYM tarafından 2017 den itibaren 5 yıl geçerli olacak şekilde açıklanmıştır.
ALES Sınavına Kimler Girebilir?
Sınava lisans programından mezun olmuş, lisans programından mezun olabilecek durumda olanlar ile yurt dışında lisans eğitimi görmüş ve denklik belgesi olan bütün adaylar başvuru yapabilir. Başvurular ÖSYM AİS sistemi üzerinden alınmaktadır.
Daha önce tezsiz yüksek lisans başvurusunda istenen ALES puanı artık sadece tezli yüksek lisans başvurusunda istenmektedir. Yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına açıktan veya öğretim elemanı dışındaki kadrolardan naklen atanabilmek için ÖSYM tarafından yapılacak sınavda 100 üzerinden en az 70 puan barajı getirilmiştir. Yüksek lisans ve doktora için başarı puanı en az 55 olarak belirtilmiş ancak bu puan üniversitelere göre değişebilmektedir.
Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavında (ALES) adaylara 50 sayısal 50 sözel olacak şekilde toplam 100 soru sorulmaktadır. Sınav 150 dakika olup adaylar iki testten de sorumlu olacaklardır. Sınav sonuçları açıklandığı tarihten itibaren 5 yıl geçerli olacak ve adaylar 5 yıl içinde istemezlerse tekrar sınava girmeden bu puanı kullana bileceklerdir. Aşağıda Matematik Konu başlıklarını verilmiştir.
ALES Matematik Konuları
- Temel Kavramlar
- Çözümleme
- Bölme ve Bölünebilme
- Asal Çarpanlar, Ebob-Ekok
- Rasyonel Sayılar
- Sıralama, Basit Eşitsizlikler, Mutlak Değer
- Özdeşlikler ve Çarpanlara Ayırma
- Üslü Sayılar
- Köklü Sayılar
- Denklemler
- Oran-Orantı
- Sayı ve Kesir Problemleri
- Yaş Problemleri
- İşçi ve Havuz Problemleri
- Hareket Problemleri
- Yüzde, Kar-Zarar ve Faiz Problemleri
- Karışım Problemleri
- Kümeler
- İşlem
- Saymanın Temel İlkesi ve Olasılık
Adaylar sözel testinde okuduğunu anlama, kavrama ve mantıksal akıl yürütme becerilerinin ölçüleceği sorularla karşılaşacaklardır. Sorular bütün lisans öğrencilerinin anlaya bileceği seviyede olacaktır. Adayların sayısal ağırlıklı, sözel ağırlıklı ve eşit ağırlıklı olmak üzere 3 ağırlıklı puanları (AP) hesaplanacaktır. Ağırlıklı puanların hesaplanmasında testlerin ağırlıkları aşağıdaki gibi olacaktır:
ALES Puan Türleri ve Test Ağırlıkları
- ALES Sayısal Puanı: 0,75 (Sayısal) – 0,25 (Sözel)
- ALES Sözel Puanı: 0,25 (Sayısal) – 0,75 (Sözel)
- ALES Eşit Ağırlık Puanı: 0,50 (Sayısal) – 0,50 (Sözel)
Adaylar başvuruda bulunurken kurum tarafından istenilen ALES puan türü kullanılacaktır.